در دنیای امروز که بشر به دنبال راهی برای کاهش آلاینده‌های محیطی می‌گردد خودروهای برقی می‌توانند راه‌حل مطمئنی باشند. همانطور که از نامشان پیداست از منبع تامین انرژی الکتریسیته استفاده می‌کنند. به عبارتی دیگر به جای باک ذخیره سوخت از باتری استفاده می‌کنند. خودروهای برقی مانند ماشین‌های اسباب بازی بزرگسالان هستند اما باید این حقیقت را پذیرفت که زمانه عوض شده و دور، دور آنهاست

در این مقاله می‌خواهیم به بررسی خودروهای برقی از معرفی ساده آنها گرفته تا مسائل پیچیده تر از جمله چالش‌ها مزایا و معایب آنها بپردازیم.

 در خودروهای برقی تغییرات بسیار بزرگی ایجاد شده است. داخل این خودروها هیچ موتور درون سوزی وجود ندارد. در پی این مطلب به طبع اگزوز هم حذف خواهد شد. ذز اذامه به بررسی تخصصی این خودروها می‌پردازیم.

خودرو برقی چیست؟

این نوع خودروها از موتور الکتریکی به جای پیشرانه‌های دیزل و بنزینی استفاده می‌کنند. کاهش آلودگی هوا، صرفه جویی در هزینه‌های سوخت، کاهش آلودگی صوتی در شهرها و افزایش بازدهی انرژی مصرفی خودروها.

خودروهای برقی چگونه کار می‌کنند؟

همانطور که پیشرانه بنزینی حذف شده جعبه دنده هم حذف شده است. موتور الکتریکی با باتری‌های قابل شارژ کار می‌کند.

تاریخچه خودروهای برقی

شاید تصور کنید که خودروهای برقی نوپا هستند اما باید بگوییم که آنها درست هم سن و سال خودروهای درون سوز هستند و از قرن ۱۹ میلادی متولد شده‌اند. با اتفاقات زنجیره‌ای تاریخی که در ان زمان‌ها رخ داد مسائل در جهتی پیشرفت که خودروهای برقی از بازار عقب ماندند. یکی از این عوامل که باعث عقب ماندگی خودروهای برقی شد نرخ پایین سوخت‌های فسیلی بود.

جالب است بدانید که نخستین خودروی برقی دنیا را آنیسون ایستوان یدلیک اختراع کرد. البته در سال ۱۸۲۸ چنین اختراعی قطعا بسیار نو آورانه بود. خودرو یدلیک به سرعت ۴ کیلومتر بر ساعت رسید. درست است که این خودرو بسیار ضعیف و ابتدایی بود اما به شکلی واضح و گویا ظرفیت این خودروها را فریاد می‌کرد که متاسفانه این فریاد شنیده نشد! در مراحل بعدی به نخستین خودروی برقی جهان می‌رسیم که به تولید انبوه رسید. یک شیمیدان امریکایی اسکاتلندی تبار به نام ویلیام موریسون در سال ۱۸۹۰ میلادی این خودرو را ساخت. خودرویی ۶ نفره که با حداکثر سرعت ۲۵ کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کرد. کمی جلوتر و در قرن ۲۰ هم این خودروها شکست خوردند و به‌دست فراموشی سپرده شدند. هرچند که تاثیر خود را به جای گذاشتند و باعث شدند تا دانشمندان در آینده از این خودروها الهام بگیرند و به جایی برسیم که امروز هستیم.

از دلایل مهمی که باعث شکست خودروهای برقی شد می‌توان به پایین بودن نرخ سوخت، نداشتن بازار خوب خرید و فروش به دلیل عدم پسند مشتریان، محدودیت برد مسافتی و پیمایش میزان مسیر خیلی کمتر نسبت به خودروهای سوختی، در دسترس نبودن امکان شارژ مجدد.

دلایل با بسیار مهم هستند اما اگر بخواهیم دلیل مهم دیگری را اضافه کنیم این است که در آن زمان‌ها بشر نگران آلودگی محیط‌زیست و هوا نبود. همین امر سبب شد تا مزایای خودروهای سوختی چشمش را به روی حقیقت لزوم حفظ زمین پاک برای آیندگان ببندد.

البته باید بگوییم که در مقیاس تاریخی زیاد طول نکشید تا بشر متوجه اشتباه مهلک خودش بشود. در سال‌های اخیر آلودگی‌های زیست محیطی به یک چالش اصلی تبدیل شده است. البته نمی‌شود از پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه باتری، الکترونیک و باقی ملزومات ساخت خودروی برقی گذشت. حالا دیگر انسان بهانه‌ای برای نه گفتن به خودروهای الکتریکی ندارد بلکه برعکس، هر چه بیشتر به کمک آنها برای نجات محیط‌زیست خودش نیاز دارد.

تاریخچه حضور خودروهای برقی در ایران

قاجارها نخستین کسانی بودند که خودرو را از فرانسه به ایران وارد کردند. از آن زمان یک قرن می‌گذرد. در سال ۱۳۸۱ به صورت کاملا تدریجی این خودروها پدیدار شدند. در نخستین بازخوردها درست مانند هرچیز جدید دیگری، کسی به آنها اعتماد نکرد. ولی رفته رفته اعتماد مردم به خودروهای پلاگین هیبرید و تمام برقی جلب شد.

از زمانی که آریانا، نخستین خودروی تمام برقی ایرانی معرفی شد ۲۲ سال می‌گذرد. شرکت‌های دانش‌بنیان و اهالی فن در دانشگاه‌ها به تحقیق درباره این پدیده نو ظهور پرداختند اما در عمل هیچ خبری از تولید نمونه اولیه و یا انبوه نبود. تا اینکه به سال ۱۴۰۰ رسیدیم. در این سال شگفتی رقم خورد و ایرانخودرو نسخه پلاگین هیبرید دنا و برقی رانا را معرفی کرد.

این نخستین باری بود که یک خودروی به تولید انبوه رسیده در ایران نسخه‌ای متفاوت آن هم برقی از خود را در بازار می‌بیند.

کمپانی‌های رقیب هم مانند کرمان موتور سایپا و مدیران خودرو نیز بیکار ننشستند و هرکدام نسخه هایی از خودروهای بنزینی موجود در بازار خود را به موتور الکتریکی و یا هیبریدی مجهز و در معرض نمایش عموم گذاشتند.

در این میان حتی شهرداری تهران هم بیکار نشست و با ایجاد ایستگاه‌های شارژ باتری و تحویل یک سری خودروهای تاکسی برقی شهری به گسترش این روند کمک شایانی کرد.

مزایا و معایب استفاده از خودرو برقی

خودروهای برقی به خصوص با تغییرات تکنولوژی و افزایش نرخ سوخت حالا دوباره به گزینه مناسبی برای خرید و استفاده تبدیل شدذه‌اند.

مزایای استفاده از این خودروها عبارتند از:

کاهش آلودگی هوا

هیچ سوخت فسیلی در خودروهای برقی وجود ندارد بنابراین بدو احتراق دود و ذررات معلق در هوا نیز وجود نخواهند داشت. این موضوع به مرور و با همه گیر شدن استفاده از خودروهای برقی به جلوگیری از آلوده شدن هوا و محیط‌زیست می‌انجامد.

همچنین اگر بتوان دذر این خودروها از انرژی‌های تجدید پذیر نظیر باد و خورشید استفاده کرد بازدهی آنها را چندین برابر می‌کند.

هزینه کم نگهداری

خودروهای برقی هزینه نگهداری پایین تری هم دارند و نسبت به خودروهای درون سوز کم هزینه ترند. این خودروها به موارد مصرفی مانند انواع روغن‌ها و فیلتر نیاز ندارند بنابراین هزینه سرویس دوره‌ای بسیار پایین تری نیز دارند. البته با بروز تر شدن تکنولوژی این هزینه کمتر و کمتر هم می‌شوند. به عنوان مثال با قوی تر شدن باتری‌ها می‌توان مدت زمان عمر مفید انها را افزایش داد و به این ترتیب عوض کردن کلی انها به تعویق خواهد افتاد و در نتیجه هزینه‌های نگهداری پایین خواهد آمد.

کاهش بیماری‌های مرتبت با آلودگی محیط زیستی

با کاهش گازهای گلخانه‌ای و تولید آلودگی محیطی می‌توان توقع زندگی سالم تر و شاداب تری را نیز داشت. به غیر از دودی که حاصل سوختن سوخت‌های فسیلی است و هوا را آلوده می‌کند، آلودگی‌های تولیدی دیگر خودرو نیز بسیار کم می‌شود. از این رو با سالم تر شدن محیط‌زیست بدن انسان‌ها هم این قابلیت را پیدا می‌کند که سالم تر زندگی کند و از بیماتریها به دور بماند.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم تا به صورت کلی پاسخ بعضی از سوالات درباره خودروهای برقی و چند و چون آنها را بدهیم. در دهه‌های پیش رو باید با این نوع از تکنولوژی کنار بیایییم چه بسا که خودمان نیز در آینده‌ای نزدیک استفاده از یکی از این خودروها را جزو گزینه‌های زندگی شخصیمان قرار دهیم. علاایحال باید اعتراف کنیم که عصر خودروهای برقی که از سال ۱۸۲۸ شروع شده بود و به زودی به فراموشی سپرده شده بود دوباره آغاز شده است و این بار قضیه بسیار با یک قرن قبل متفاوت است. ما فقط در صورتی می‌توانیم باز هم خودروهای برقی را به فراموشی بسپاریم که سفینه‌های تک نفره با سوخت اتمی یا هیدروژنی را جایگزین کنیم. در غیر این صورت خودروهای برقی برنامه ده سال آینده هستند و باید کم کم با پیشرانه‌های سوختی رایج خداخافظی کنیم. البته این اتفاق تقریبا همین حالا نیز در حال رخ دادن است و در ایران هم منتظریم تا این روند رو به رشد سرعت بگیرد. نظر شما درباره خودروهای برقی چیست؟ نظر خود را در کامنت‌ها به اشتراک بگذارید.